Największy park miejski Szczecina o powierzchni około 50 ha
Ocena odwiedzających:
Dodaj swoją recenzję u dołu strony!
Nikt jeszcze nie ocenił
Kategoria:
Parki, skwery, zieleń publiczna
Szybka orientacja:
boisko, ciekawa rzeźba terenu, kawiarnia, ozdobne obiekty wodne, parking przy ulicy, plac zabaw, przyjazny niepełnosprawnym, rzeźby, toalety, wstęp bezpłatny
Adres: Szczecin;
Województwo: Województwo zachodniopomorskie
Współrzędne GPS: 53.445423N, W
Telefony:


DLACZEGO WARTO ODWIEDZIĆ?
To jedno z najpopularniejszych miejsc spacerowych w mieście. Park jest bardzo chętnie odwiedzany przez osoby w każdym wieku. To również jedno z ulubionych miejsc treningu biegaczy. Wyjątkowo ciekawie prezentuje się rzeźba terenu – liczne pagórki, wzniesienia, pochyłości dodają temu miejscu unikalnego uroku. A zimą są wręcz ubóstwiane przez najmłodszych miłośników sanek. Z kolei brzegami jeziora Rusałka często spacerują zakochani i całe rodziny. Na terenie parku znajduje się również amfiteatr im. Heleny Majdaniec. Jest to popularne miejsce letnich wydarzeń kulturalnych, a sam kompleks Teatru Letniego jest jednym z największych tego typu obiektów w Polsce.
Godziny otwarcia:
Park otwarty przez całą dobę
Ceny biletów:
Wstęp bezpłatny
W sieci:

WYBRANE ZDJĘCIA




Plany
Nie dodano
Zdjęcia





Filmy
Nie dodano
Rośliny
Park Kasprowicza jest ciekawym miejscem dla botaników. Posadzono tutaj dziesiątki drzew i krzewów (mówi się o ponad 200 różnych gatunkach), w tym także tych bardzo rzadko występujących w Polsce (np. sosna żółta, cyprysik błotny, platan i jesion mannowy).
Oprócz rodzimych dębów, brzóz, buków, wierzb, kasztanowców, modrzewi zobaczymy tu m.in.:
iglaste:
sosna górska (Pinus mugo), sosna żółta (Pinus ponderosa), sosna Jeffreya (Pinus jeffreyi) i sosna wejmutka (Pinus strobus), sośnica japońska (Sciadopitys verticillata), świerk serbski (Picea omorika), świerk Brewera (Picea breweriana), choina kanadyjska (Tsuga canadensis), cis pospolity (Taxus baccata), cypryśnik błotny (Taxodium distichum), daglezja zielona (Pseudotsuga taxifolia), jałowiec łuskowaty (Juniperus squamata), jodła jednobarwna (Abies concolor), jodła nikko (Abies homolepis) i jodła Veitcha (Abies veitchii)
liściaste:
ambrowiec amerykański (Liquidambar styraciflua), grab amerykański (Carpinus caroliniana), grujecznik japoński (Cercidphyllum japonicum), klon ginnala (Acer ginnala), klon okrągłolistny (Acer circinatum), klon tatarski (Acer tataricum), klon pospolity (Acer platanoides), jawor (Acer pseudoplatanus), polny (Acer campestre), jesionolistny (Acer negundo), srebrzysty (Acer saccharinum), kłęk amerykański (Gymnocladus dioicus), kłokoczka kaukaka (Staphylea colchica), parocja perska (Parrotia persica), jesion mannowy (Fraxinus ornus), lipa krymska (Tilia x euchlora), oczar wirginijski (Hamamelis virginiana) i japoński (Hamamelis japonica), platan klonolistny (Platanus acerifolia), perukowiec podolski (Cotinus coggygria), świdośliwa kanadyjska (Amelanchier canadensis), wiśnia piłkowana w odmianie jasnoróżowej (Prunus serrulata Kanzn), skrzydłorzech kaukaski (Pterocarya fraxinifolia), topola chińska (Populus simonii), lipa holenderska (Tilia europea).
Historia
Powstanie parku nierozerwalnie wiąże się z osobą Johannesa Heinricha Quistorpa a także jego syna Martina. Johannes Quistrop był przedsiębiorcą, ale szczęśliwie dla Szczecina także wielkim filantropem. Założył na wyspie Wolin fabrykę cementu portlandzkiego wraz z całym zapleczem socjalnym dla pracowników. W Szczecinie założył spółkę budowlaną „Westend” i był inicjatorem powstania nowej dzielnicy. Był fundatorem schronisk, szkół, szpitali, pensji, sierocińców i fundacji.
„Pierwotne plany zagospodarowania zachodniej części terenów pofortecznych (po decyzji o likwidacji umocnień twierdzy Szczecin w 1873 r.) sięgały jedynie dzisiejszych Jasnych Błoni. Jednak ekspansja miasta wymusiła przygotowanie planów zabudowy pod kolejną dzielnicę, tzw. Neu-West-End. Zajął się tym radca handlowy Johann Heinrich Quistorp. Ok. 1891 r. opracował założenie urbanistyczne uwzględniające istnienie dużego kompleksu parkowego wkomponowanego w dzielnicę willową oraz wykorzystujące naturalną skarpę strumienia Osówki. Konsekwentnie realizował swoje plany, tworząc park miejski łączący lasy pomiędzy Głębokim a Osowem z nowo budowaną dzielnicą. Kolejni włodarze miasta aż do wybuchu II wojny światowej realizowali jego koncepcję” [Paweł Dżugan, Park Kasprowicza / dawniej Quistorppark]. Park rozciągający się między dzisiejszymi ulicami ul. Piotra Skargi i Zaleskiego (zajmował wówczas 49 ha) zwany od nazwiska twórcy Quistorppark został przekazany miastu przez syna Johann Heinrich Quistorpa – Martina w 1908 roku.
W 1885 roku rzeczka Osówka płynąca wzdłuż północnej granicy parku (dziś płynie pod ziemią) została spiętrzona i utworzyła jeziorko o nazwie Westend-See (obecnie Rusałka). Wybudowano mosty nad jeziorkiem, powstały restauracje, pijalnia piwa i mleka, w parku ustawione były rzeźby, fontanny, utworzono wzgórza, plac zabaw oraz plac koncertowy i tor saneczkowy. Najbardziej znana restauracja (Haus am Westendsee) mieściła się bezpośrednio nad Rusałką, powstała ona w 1915 roku. Powstała poprzez zaadaptowanie nieczynnego młyna słodowego. Restauracja z tarasem cieszyła się wielką popularnością wśród ówczesnych szczecinian. Quistorp zaprojektował także trasy do jazdy konnej i rowerowej, punkty widokowe, po Rusałce można było pływać łódkami, zimą Rusałka zamieniała się w lodowisko. W centralnym punkcie parku, na przedłużeniu obecnej ul. Monte Cassino stał pomnik niemieckiego poety Ernsta Moritza Arndta otoczony zielenią, górował on nad zespołem basenów i fontann. Park Quistorpa był przed II wojną światową się centrum rekreacyjno-towarzyskim Szczecina. Założyciel parku sprowadził do niego liczne egzotyczne gatunki drzew i krzewów, wiele z nich przetrwało do dziś.
„Już po wojnie rozebrana została Kaffeterasse Wiesengrund u zbiegu ul. Piotra Skargi i Słowackiego, naprzeciwko kościoła. Podobnie stało się z restauracją Haus am Westendsee. (…) Do lat 30. ubiegłego wieku u zbiegu ulic Słowackiego, Zaleskiego i Papieża Pawła VI stała restauracja – odbywały się tu niedzielne koncerty, był też plac zabaw dla dzieci. Jeszcze przed wojną w jej miejscu powstał zespół budynków Akademii Pedagogicznej. Po wojnie wprowadziła się tu Akademia Rolnicza. Kolejna restauracja funkcjonowała przy skrzyżowaniu al. Wojska Polskiego i Zaleskiego – dziś nie ma po niej śladu” [Konieczny Kinga, Park im. Jana Kasprowicza [w:] „Gazeta Wyborcza”, 1 VI 2005 ].
Działalność Johannesa Quistorpa kontynuował jego syn, to jemu szczecinianie zawdzięczają rozwój terenów rekreacyjnych miasta o Lasek Arkoński. Las Arkoński do końca XIX wieku był zwykłym lasem, ale dzięki Quistorpowi został on uporządkowany, wyznaczono w nim nowe ścieżki, a las zamienił się w park leśny. W „Dolinie Siedmiu Młynów” wybudowano restauracje (lub zaadoptowano na restauracje nieczynne młyny). Na najwyższym wzniesieniu Lasu Arkońskiego wzgórzach Arkona, Martin na cześć ojca zlecił budowę wieży widokowej projektu berlińskiego architekta Franza Schwechtena. 45 metrową wieżę (52 metry z masztem) wybudowano w 1903 roku – 4 lata po śmierci Johannesa. W kawiarni na parterze wieży znajdowało się popiersie Johannesa Quistorpa „Obecnie zachowała się tylko kamienna podstawa zbudowana z obrabianych bloków granitowych z rugijskich kamieniołomów, na niej pozostał niewielki fragment ceglanej wieży, która pierwotnie miała 45 metrów wysokości (z masztem – 52 metry) i częściowo zdobiona była ceramicznym, glazurowanym detalem. Narożne filary kamiennej podstawy zwieńczone były dwiema kamiennymi rzeźbami – alegorycznymi figurami Handlu i Przemysłu, dłuta berlińskiego artysty Ludwiga Manzla” [Ruiny wieży Quistorpa, Szczecin, https://www.naszewycieczki.pl]. W 1942 roku na wieży w Lesie Arkońskim zainstalowano radary i stacjonowała tu niemiecka jednostka obrony przeciwlotniczej. Nie wiadomo w jakich okolicznościach doszło do zburzenia wieży, jedna z hipotez mówi że została wysadzona przez hitlerowców a druga, ze została zniszczona w wyniku alianckiego nalotu bombowego.
Martin Quistorp przekazał miastu tereny sąsiadujące z dzisiejszym Parkiem Kasprowicza – plac Jasne Błonia (dawniej Quistorp Aue) w roku 1907 i Las Arkoński w 1925, a w roku 1924 sprzedał władzom Szczecina działkę, pod budowę gmachu Urzędu Miejskiego. W 1919 roku Quistorppark został okrojony od strony południowej – wytyczono tam działki pod zabudowę mieszkalną. W 1930 roku park ponownie się skurczył, tym razem o fragment przy ul. Piotra Skargi, gdzie wybudowano klinikę dla kobiet (dzisiaj szpital wojskowy).
W okresie międzywojennym stworzono w parku ogród botaniczny i różany. W 1928 roku odbywała się w Szczecinie wystawa ogrodnicza i przy tej okazji, przy obecnej ulicy Zaleskiego, wybudowano rosarium. Wytyczono ścieżki i wydzielono kwatery dla 8 tysięcy krzewów róż przeróżnych odmian, w każdym klombie rósł innych gatunek tych roślin, a wokół wysadzono wiele egzotycznych drzew i krzewów. Ogród, zamykany na noc, był pielęgnowany przez dwóch ogrodników. W 1935 roku w południowej części ogrodu powstała fontanna „Ptasia studnia” autorstwa Kurta Scherdtfegera, składała się z czterech ptaków z charakterystycznie wygiętymi szyjami.
„Różanka przetrwała wojnę. W latach 1965-67 był pomysł, żeby włączyć ją do nowego dużego terenu wypoczynkowego, który nazwano parkiem XX-lecia PRL. Miał obejmować Ogród Botaniczny, cześć Lasku Arkońskiego aż po jezioro Głębokie. Do początku lat 70. zachodnia część parku nie była zmieniana. Nadal istniały tam rabaty róż, zachowany był dawny układ alejek i ławki ogrodowe. Przy ogrodzie czynna była kawiarnia „Różana”, ulubione miejsce spotkań i spacerów mieszkańców Szczecina” [Torney, Szczecin Rosengarten / Różanka, dyskusja na forum www.skyscrapercity.com] W latach 70. Różanka zaczęła podupadać i z czasem zamieniała się w zaniedbaną łąkę. W 1983 roku miasto przekazało teren ogrodu seminarium duchownemu Archidiecezji Szczecińskiej w wieczyste użytkowanie. Teren wrócił do miasta dopiero w 2005 roku w zamian za nieruchomości przy ul. Arkońskiej. Studio Architektury Krajobrazu M. Haas-Nogal opracowało projekt odtworzenia ogrodu na wzór z 1928 roku. W latach 2006-2007 trwała kosztowana renowacja (miasto wydało na nią 2 mln zł).
Dwuhektarowy ogród zachwyca jak dawniej. Rośnie tu obecnie 100 gatunków róż (10 tys. krzewów), odtworzono alejki spacerowe, małą architekturę (murki, schodki, lampy, ławki), wróciła też fontanna „Ptasia studnia”, zbudowano także bezpieczny plac zabaw dla dzieci. W przyszłości planowane jest wybudowanie obiektu gastronomicznego, wzorowanego na historycznej cukierni oraz pawilonu handlowo-administracyjno-edukacyjnego. Wpływy z dzierżawy tych budynków byłyby przeznaczane na utrzymanie ogrodu.
Park Kasprowicza swą obecną nazwę otrzymał w 1945 r. Park po wojnie coraz bardziej podupadał, czego symbolem może być restauracja w dawnym młynie nad Rusałką. Choć budynek przetrwał wojnę , to w kolejnych latach popadał w ruinę, aż w latach 60. został rozebrany, gdyż groził zawaleniem. Podobnie rzecz miała się z pobliskim mostkiem tzw. japońskim, którego ozdobne bramy zostały rozebrane w połowie lat 50. XX wieku. Kolejny mostek wiodący na wysepkę został rozebrany pod koniec lat 50.
W latach 1974-76 w centralnej części parku, na skarpie nad Rusałką, wybudowano amfiteatr na blisko 5 tys. miejsc. Nad Teatrem Letnim im. Heleny Majdaniec (oficjalna nazwa), rozciągnięty jest ogromny betonowy łuk. Teatr jest ogrodzony, przez co trudniej jest przedostać się z jednej strony parku na drugą – właściwie tylko główną aleją parkową.
W latach 1975-77 w Parku pojawiło się wiele rzeźb plenerowych: „Kompozycja” Ryszarda Chachulskiego, „Jajo Kolumba” Sławomira i Jakuba Lewińskich, „Tancerki”, Teatr Letni, autor: Ryszard Chachulski, „Kompozycja Maska” oraz „Kompozycja skrzydła” autorstwa Anny Paszkiewicz i Leonia Chmielnik, „Kompozycja maski teatralne” Czesława Wronki, „Kompozycja dwóch brył” Stanisława Biżka.
W 1975 roku na skarpie Podzamcza pojawiła się rzeźba „Ogniste Ptaki” Władysława Hasiora, kilka lat później trafiła na pl. Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (obecnie Zgody). Latem 1994 roku rzeźba przedstawiająca bajkowo-ludowe ptaki trafiła do parku Kasprowicza, na skarpę w pobliżu amfiteatru. W 2005 roku zniszczone przez wandali „Ptaki” zostały odrestaurowane, z 18 ptaków aż 12 trzeba było odtworzyć.
W 3 września 1979 roku w południowej części parku na osi Jasnych Błoni odsłonięto „Pomnik Czynu Polaków”. Jego autorem jest Gustaw Zemła, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. „Pomnik Czynu Polaków powstał 25 lat temu jako wizytówka gierkowskiej propagandy sukcesu. O jego powstaniu zdecydowała partyjna uchwała: podjęło ją w 1972 r. plenum KW PZPR – ówczesna najwyższa władza polityczna województwa. Nazwa też powstała w KW: jej autorem jest Stanisław Krzywicki, do niedawna dyrektor Książnicy Pomorskiej w Szczecinie. (…) Odlane z brązu orły wykonane zostały w warszawskich Zakładach im. Marcelego Nowotki. Barkami przetransportowano je do Szczecina” [Kowalewska Jolanta, Pomnik Czynu Polaków ma 25 lat, Gazeta Wyborcza, 1 IX 2004]. W 2005 roku u stóp pomnika zamontowano dwie mosiężne tablice informacyjne o pomniku. Jedna z nich wyjaśnia symbolikę rzeźby orły to „symbol trwania trzech pokoleń: polonii szczecińskiej XIX i XX wieku, pionierów – pierwszych osadników polskich przywracających życie w powojennym Szczecinie, organizatorów odbudowy i rozbudowy Miasta”. Przed pomnikiem rozmieszczone są rabaty kwiatowe i alejki.
Ciekawostki
Nie dodano
Źródła zdjęć i informacji, ciekawe linki:
Park zgłosił:
Artur Kurpiel
Wydarzenia
Nie dodano
Źródła zdjęć – pod każdym zdjęciem w powiększeniu. Źródła i autorzy opisów oraz dodatkowe licencje dla treści – przejdź do zakładki „Więcej Informacji” (powyżej).