Ogród romantyczny w stylu angielskim
Ocena odwiedzających:
Dodaj swoją recenzję u dołu strony!
Nikt jeszcze nie ocenił
Kategoria:
Parki, skwery, zieleń publiczna
Szybka orientacja:
ciekawa rzeźba terenu, ogrody tematyczne, ozdobne obiekty wodne, parking, rzeźby, wstęp płatny
Adres: ;
Województwo: województwo łódzkie
Współrzędne GPS: 52.087219N, W
Telefony: (46) 838 56 35
DLACZEGO WARTO ODWIEDZIĆ?
Nieopodal Nieborowa znajduje się Arkadia, dzieło żony Michała Hieronima – Heleny z Przeździeckich Radziwiłłowej. Powstały zgodnie z ówcześnie panującą modą park romantyczny nazwany Arkadią, wymieniany był, i nadal jest, jako jeden z najpiękniejszych romantycznych ogrodów Europy. Architektoniczną i ogrodową oprawę opracował Szymon Bogumił Zug, przy dużym osobistym zaangażowaniu i udziale księżnej. To wspaniałe założenie ogrodu sentymentalnego w dużej części utrzymane do naszych czasów.
Godziny otwarcia:
1 marca – 30 kwietnia
środa – niedziela / godz. 10.00–16.00 (Świątynia Diany w Arkadii czynna od 15 kwietnia; Niedziela Wielkanocna i Poniedziałek Wielkanocny – wstęp wolny, godz. 10.00–16.00)
wtorek – wstęp wolny
1 maja – 30 czerwca
wtorek – niedziela / godz. 10.00–20.00
poniedziałek – wstęp wolny
1 lipca – 16 września
wtorek – piątek / godz. 10.00–18.00
soboty, niedziele, święta / godz. 10.00–20.00
poniedziałek – wstęp wolny
17 września – 30 września
wtorek – piątek / godz. 10.00–16.00
soboty, niedziele / godz. 10.00–18.00
poniedziałek – wstęp wolny
1 października – 31 października
wtorek – niedziela / godz. 10.00–16.00 (wtorek – wstęp wolny)
poniedziałek – zamknięte dla zwiedzających
Ceny biletów:
Ogród i Świątynia Diany
12 zł – normalny
8 zł – ulgowy
1 zł – dzieci 7–16 lat
W sieci:
WYBRANE ZDJĘCIA
Plany
Legenda
1. Sklep | 8. Grota Sybilli i Domek Gotycki |
2. Parking | 9. Świątynia Diany |
3. Wejście i kasa | 10. Akwedukt |
4. Dom Konopnickiej | 11. Przybytek Arcykapłana |
5. Dawne wejście do parku | 12. Łuk Grecki i Dom Murgrabiego |
6. Dawny Amfiteatr | 13. Cyrk z obeliskiem |
7. Kapitel | 14. Pokrywa z Grobowca Złudzeń |
Zdjęcia
Filmy
Nie dodano
Rośliny
Nie dodano
Historia
W latach 70. XVIII wieku dotarł do Polski nowy styl ogrodowy zwany angielskim, który narodził się na początku wieku w Anglii, a później ogarnął stopniowo liczne kraje europejskie. Styl angielski zdecydowanie przeciwstawiał się sztuczności i regularności ogrodów barokowych, propagując swobodne i nastrojowe kompozycje ogrodowe sprzężone z sentymentalnym bądź symbolicznym sztafażem złożonym z różnych form i konstrukcji architektonicznych nawiązujących do antyku, średniowiecza, życia wiejskiego, a nierzadko także do zamorskich form egzotycznych. Styl ten przeobrażał się również równolegle ze zmianami zachodzącymi w sferze filozoficzno-ideowej i estetycznej epoki od form sentymentalnych ku wizji ogrodu romantycznego.
Pierwsze założenia ogrodowe w stylu angielskim zaczęły powstawać w Polsce na początku lat 70. XVIII wieku w okolicach Warszawy, spośród których wyróżniały się bogactwem założenia ogrody Kazimierza Poniatowskiego na Solcu, Na Książęcym i Na Górze, Izabeli Lubomirskiej w Mokotowie, Izabeli Czartoryskiej w Powązkach, Michała Poniatowskiego w Jabłonnie, a na prowincji Aleksandry Ogińskiej w Siedlcach i Szczęsnego Potockiego w Zofiówce za Humaniem na Ukrainie. Wśród tych ogrodów znaczące miejsce zajmuje założona w 1778 roku przez Helenę Radziwiłłową.
Architektoniczną i ogrodową oprawę opracował Szymon Bogumił Zug przy dużym osobistym zaangażowaniu i udziale księżny. Pomysły architektoniczne szkicowali Jan Piotr Norblin i Aleksander Orłowski, które realizował do 1797 roku Zug, a później Henryk Ittar. Do zakładania ogrodu księżna przystąpiła wiosną 1778 roku, lecz rozwijała go i komponowała dalej, przez ponad dwadzieścia lat, aż do swojej śmierci w 1821 roku. Pierwszymi budowlami, które powstały na brzegu spiętrzonego w 1781 roku wielkiego stawu arkadyjskiego, były Kaskada i Chata przy Wodospadzie (1781), a nieco później Przybytek Arcykapłana (1783) i Świątynia Diany (1783-1785) z plafonem Norblina wyobrażającym Jutrzenkę oraz Akwedukt (1784). W latach 1785-1789 został zbudowany na Wyspie Topolowej symboliczny Nagrobek Księżny z wieloznaczną sentencją łacińską Et in Arcadia ego, wzorowany na Grobowcu Jean Jacques Rousseau w Ermenoville, a także wzniesiona z polnych głazów Grota Sybilli, rustykalne Chatki Filemona i Baucydy oraz Łuk Kamienny, Zakątek Melancholii, Brama Czasu, krąg ołtarzowy na Wyspie Ofiar. W latach dziewięćdziesiątych kontyuowana była rozbudowa Arkadii pod kierunkiem Zuga. Powstaje wtedy przylegajacy do Łuku Kamiennego Dom Murgrabiego i Domek Gotycki nad Grotą Sybilli. W ostatnich latach upływającego wieku zostało urządzone w Świątyni wnętrze Gabinetu Etruskiego z neoklasycystycznym wystrojem i malowidłami Michała Płońskiego i Aleksandra Orłowskiego.
Około 1800 roku następuje zwrot księżny ku estetyce ogrodu romantycznego. W tym czasie ogród w Arkadii wychodzi z niewielkiego i zamkniętego dotychczas obszaru parku sentymentalnego na okoliczne rozległe pola położone za rzeczką Skierniewką, swobodnie wkomponowujac osie widokowe i nowe budowle w rozległą przestrzeń otaczającego go naturalnego krajobrazu. Śmiałe zamierzenia księżny z tego czasu realizował w Arkadii młody romantyczny wizjoner, niezwykle utalentowany architekt nowego pokolenia Henryk Ittar. Powstał wtedy Grobowiec Złudzeń (1800) zbudowany na położonych za rzeczką Polach Elizejskich, Cyrk Rzymski (1803) i Amfiteatr (1804). Nieco później powstaje ludowy Domek Szwajcarski kryjący w sobie baśniowe ,,wnętrza kryształowe” (1810), który księżna umiejscowiła wśród zabudowy arkadyjskiej wsi.
W ten charakterystyczny dla epoki romantyzmu sposób Radziwiłłowa wprowadziła do swojego ogrodu zarówno baśniowość, jak i ludowość, a urządzone w 1814 roku w Domku Gotyckim ,,mieszkanie rycerza”, poświęcone synowi Michałowi Gedeonowi, bohaterskiemu generałowi napoleońskiemu, nawiązało także do romantycznych uniesień patriotycznych, powszechnych wśród warstw oświeconych w okresie tuż po utracie niepodległości przez kraj. Wcześniejszy ideowo-filozoficzny program ogrodu, oparty na skojarzeniach mitologicznych, literackich, a nawet na rytach masońskich, od początku istnienia ogrodu był zdominowany przez symbolikę znaczeń zaszyfrowanych w kompozycji założeń architektonicznych, także w małych formach ogrodowych, w sentencjach umieszczanych na budowlach, tablicach i głazach, nawet w ukształtowaniu nasadzeń zieleni i kwiatów. Stąd nazwy poszczególnych budowli i konstrukcji ogrodowych, jak Przybytek Arcykapłana, Świątynia Diany (Miłości, Mądrości), Grota Sybilli, Grobowiec na Wyspie Topolowej, Domek Gotycki, Grobowiec Złudzeń i im podobne.
Helena Radziwiłłowa zgromadziła w Arkadii bogatą kolekcję sztuki antycznej oraz rzeźb antykizujących i kopii dzieł antycznych, a także ,,starożytności” średniowiecznych i renesansowych, z których utworzyła swoiste muzeum w Świątyni Diany. Znalazły się w nim Głowa Niobe, Popiersie Rzymianki, grecko-rzymskie stele, sarkofagi i urny grobowe, ozdoby ogrodowe, architektoniczne elementy lapidariane oraz obiekty antykizujące, jak rzeźba Śpiącej Ariadny, popiersie Meleagra, młodego Rzyminina, Trójnóg Stanisława Augusta, a także manierystyczny Maszkaron Guglielmo della Porta i hermy dłuta Michałowicza z Urzędowa. Podobny charakter mają dzieła sztuki wykonane na zamówienie księżny, jak Św. Cecylia dłuta Pietro Staggiego i Geniusz Śmierci Iwana Martosa. Osobliwością kolekcji są sprowadzone przez księżnę z Podola ,,baby”, kultowe rzeźby połowieckie z XII-XIII wieku.
Budowle powstałe w parku to między innymi:
- Grota Sybilli
- Domek Gotycki
- Łuk Kamienny (Łuk Grecki)
- Dom Murgrabiego
- Świątynia Diany (z plafonem J.P. Norblina Jutrzenka)
- Akwedukt
- Przybytek Arcykapłana (z płaskorzeźbą G. Staggi Nadzieja karmiąca Chimerę)
- Mur z Hermami
- Cyrk
Ciekawostki
Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są obiekty:
- rezydencja letnia Radziwiłłów (park z pawilonami), ob. muzeum, 4 cw. XVII-XIX, nr rej.: 205/P-IV-3 z 26.10.1948, 91-VI-1 z 18.01.1962 oraz 145 z 12.08.1967:
- park, 1783 – XIX, nr rej.: 73/A z 19.05.1982
- świątynia Diany, 1783, nr rej.: 538 z 12.08.1967
- dom arcykapłana, 1783, nr rej.: 539 z 12.08.1967
- dom murgrabiego, ok. 1800, nr rej.: 540 z 12.08.1967
- łuk grecki, 1785, nr rej.: 541 z 12.08.1967
- domek gotycki, pocz, XIX, nr rej.: 542 z 12.08.1967
- galeria arkadowa, ok. 1800, nr rej.: 543 z 12.08.1967
- jaskinia Sybilli, ok. 1800, nr rej.: 544 z 12.08.1967
- akwedukt, 1744, 1950-52, nr rej.: 545 z 12.08.1967
- brama cyrku, ok. 1800, nr rej.: 546 z 12.08.1967
- aleja przy drodze Arkadia-Nieborów, nr rej.: 1150 z 14.06.1974
Źródła zdjęć i informacji, ciekawe linki:
Ogród zgłosił:
Jakub 'Gardner’ Myśliwiec ’Jakub Gardner Team’
Wydarzenia
Nie dodano
Źródła zdjęć – pod każdym zdjęciem w powiększeniu. Źródła i autorzy opisów oraz dodatkowe licencje dla treści – przejdź do zakładki „Więcej Informacji” (powyżej).